Rót trà, rót nước

Tôi luôn nhớ về những ngày bé thơ, khi gia đình còn sống trong một căn nhà cấp bốn trong khu tập thể của một xóm công nhân viên chức thời xưa. Ngày ấy, người ta thường lui tới nhà nhau để chuyện trò, hỏi han. Chẳng ai nghĩ đến chuyện làm ăn buôn bán, bởi hầu hết đều làm cho cơ quan Nhà nước. Những buổi gặp mặt chỉ đơn giản là để thêm niềm vui, để quan tâm nhau trong những lúc rảnh rỗi.

Khách đến nhà, trẻ con như tôi (lúc đó mới chỉ học lớp 1) sẽ đứng khoanh tay chào thật to và lễ phép. Ba mẹ tôi thường bảo tôi đi rửa bình, rửa ly, rồi người lớn bắt đầu rót trà, rót nước, mời nhau một cách trân trọng và cùng ngồi trò chuyện. Có khi, ba tôi sẽ đi xuống căn bếp nhỏ phía sau nhà, rót ít rượu vào một cái đĩa mỏng dẹp, bật quẹt lửa cho cồn cháy phập phồng màu xanh biển, rồi nướng một con mực khô. Hương thơm của mực nướng lan khắp căn bếp, trở thành món mồi đơn sơ mà ấm áp, khiến câu chuyện giữa những người lớn càng thêm rôm rả.

Sau này khi lớn lên, quán xá mở ra khắp nơi. Người ta thường bước vào quán cà phê, mua ly nước mang đi, thường là những ly nhựa rất to. Tôi cũng dần quen với thói quen ấy: uống mà chẳng còn mấy khi để ý đến cử chỉ rót nước hay mời nhau một ly nước nữa.

Mãi đến gần đây, khi nhận ra mình thường xuyên phải chạy vào nhà vệ sinh, tôi mới dừng lại và suy nghĩ về cách mình uống nước. Có ngày tôi gần như không uống gì, chỉ đợi đến tối mới nhấp vài ngụm nhỏ trong một chiếc ly con. Và rồi tôi chợt nhận ra: ngày xưa, khi rót trà hay rót nước, chúng tôi chỉ dùng những chiếc ly bé xíu, uống từng ngụm chậm rãi, thật sự thưởng thức.

Uống nước không chỉ đơn giản là cầm ly lên và uống. Đó còn là cả một nghi thức: rót nước, ngắm dòng nước chảy xuống ly, nâng ly lên một cách trân trọng, như trong một bữa tiệc có nghi thức nâng chén, rồi mới khẽ nhấp một ngụm.

Giờ đây, mỗi lần nấu một ấm nước hay rót ra ly, tôi lại uống thật từ tốn. Buổi sáng, tôi có thể bắt đầu bằng một cốc trà gạo lứt rang; trưa đến là một ly nước lọc hay chút trà thuốc đắng; chiều hoàng hôn lại một cốc khác; và trước khi tối hẳn, thêm vài ngụm nhỏ nữa. Sáng nào tôi cũng thức dậy sớm, đứng rang gạo lứt cho đến khi nghe tiếng lốp bốp, rồi nấu một ấm trà đỏ nâu để khởi đầu ngày mới.

Rót trà, rót nước, rồi mới uống – bạn có thấy đó chính là một nghi thức nho nhỏ, nhưng chan chứa sự an yên không?

.

Pouring Tea, Pouring Water

I often think back to my childhood, when my family lived in a small government housing block. In those days, people would drop by each other’s homes just to chat and catch up. No one came with business in mind—almost everyone worked for state offices—so visits were simply about enjoying each other’s company and sharing a bit of warmth in the free hours after work.

When guests arrived, children like me (I was only about first grade then) would stand with folded arms and greet them loudly and politely. My parents would ask me to wash the teapot and cups, and soon the grown-ups would be pouring tea, pouring water, and chatting away over small sips.

Sometimes, my father would head down to the little kitchen at the back of the house. He would pour a bit of rice wine into a shallow dish, strike a match, and let the blue flame flicker gently before holding a dried squid over it. The scent of grilled squid would quickly fill the kitchen, turning into a simple but perfect snack to keep the conversation flowing for the adults.

As I grew up, things changed. Cafés popped up everywhere, and people started grabbing big plastic cups of coffee or tea to take away. I too fell into that habit—drinking without really paying attention, without noticing the simple gesture of pouring or offering a cup of water anymore.

It wasn’t until recently, when I kept finding myself rushing to the restroom, that I stopped to rethink the way I drank. One day, I skipped water almost entirely, only taking a few sips at night from a little cup. And that’s when it struck me: back then, when we poured tea or water, the cups were always small, and we drank slowly, savoring each sip.

Now, whenever I boil water or pour a drink, I take it slowly. It might be a cup of roasted brown rice tea in the morning, a glass of plain water or bitter herbal tea at noon, another cup at sunset, and a few more sips before the night settles in. Every dawn, I still stand by the stove to roast brown rice until it pops and crackles, then brew a pot of tea with its warm reddish-brown color to begin the day.

Pouring tea, pouring water, then taking a sip—don’t you think that, in its own quiet way, it feels like a little ritual?